Hành xử thông minh với những câu hỏi của trẻ

Dù trong tình thế nào, ba mẹ đừng bao giờ dập tắt các câu hỏi “vì sao” của con bằng câu trả lời “Vì nó là vậy chứ sao”, hay với thái độ khó chịu như “Mẹ đang mệt, con đừng hỏi nữa”.

Khi trẻ được 2-3 tuổi, ba mẹ bắt đầu bối rối, đau đầu khi con liên tiếp hỏi những câu mở đầu bằng 2 tiếng “Vì sao”. Một vài câu hỏi mà trẻ hay đặt ra với cha mẹ như:

- "Ba ơi, vì sao vùng trời màu xanh?".

- "Cớ sao con gà có 2 chân mà con chó lại có 4 chân?".

- "Cớ sao con tên là Quân?".

- "Mẹ ơi, cớ sao trong hình cưới của cha mẹ lại không có con?".

- "Vì sao ở trên trời lại có nước rơi xuống?".

- "Vì sao tóc ông nội màu trắng?".


Trẻ thường dùng những câu hỏi "Vì sao" với ước muốn phát hiện thế giới xung quanh. Ảnh: Thi Trân.

Không khó để ba mẹ nhận thấy trẻ tỏ ra rất thích chí với mọi thứ xung quanh mà chúng đang được nhìn thấy, nghe thấy, cảm nhận được. Ngay bây giờ dường như có một thế giới rộng lớn hơn đang mở ra trước mắt trẻ.

Điều đó xúc tiến trí tò mò, nhu cầu khám phá thế giới xung quanh, những mối quan hệ mới giữa các sự vật, hiện tượng trong thế giới quan mà trước đó bé chưa biết. Và 1 trong các cách đặc biệt để trẻ tìm tòi thế giới xung quanh mình chính là đặt câu hỏi. Đây cũng chính là đặc điểm phát triển tư duy quan trọng của trẻ ở giai đoạn này.

Tuy vậy, có những nguyên nhân khác đằng sau câu hỏi “Tại sao” của bé mà phụ huynh chưa biết. Thậm chí, trẻ hỏi đi hỏi lại một vấn đề chỉ vì để được nghe bố mẹ trả lời thường xuyên và ghi nhớ lại thông tin. Cũng có khi trẻ hỏi “Tại sao” không phải để tìm câu trả lời nên dù bố mẹ cố sức rất nhiều cũng chẳng thể làm con thỏa mãn, bởi lúc ấy trẻ hỏi chỉ để gây sự lưu ý của người lớn, để được nói chuyện với ba mẹ & được quan tâm.

Thế nên, bằng tình yêu mến của chính mình, bố mẹ cần giải mã ý nghĩa đằng sau các câu hỏi “Cớ sao” của trẻ để có sự đáp ứng phù hợp. Hãy nhớ rằng trẻ càng hỏi nhiều thể hiện trẻ càng có dịp may phát triển trí tuệ & kỹ năng tìm kiếm thông tin, điều này rất có lợi cho việc học sau này. Khi đã hiểu được vấn đề này, cha mẹ cần lưu ý:

1. Dù trong tình huống nào, đừng bao giờ dập tắt các câu hỏi “tại sao” của con bằng câu trả lời “Vì nó là vậy chứ sao” và với thái độ khó chịu như “Mẹ đang mệt, con đừng hỏi nữa”.

2. Lí giải một cách khoa học, logic về sự việc bằng ngôn ngữ dễ hiểu và ngắn gọn nhất có thể.

3. Cho con dịp tốt tự ngẫm nghĩ trước khi trả lời.

4. Không cười nhạo các câu trả lời ngô nghê của con, ngược lại, bạn cần tỏ ra hào hứng, kinh ngạc như “Ồ, là như vậy đó hả”, “Hay quá ha”…

5. Khi ba mẹ thật sự không biết câu trả lời, hãy công nhận là mình không biết & cùng con tìm câu trả lời. “Mẹ cũng không biết vì cổ của hươu cao cổ dài nữa, hay là cuối tuần này mẹ con mình đi thảo cầm viên tìm hiểu xem sao nhé”.

6. Khi bị dồn vào thế bí, thay vì cáu gắt, cha mẹ hãy hỏi lại con “Theo con thì tại sao”, trẻ sẽ tiếp tục ngẫm nghĩ trong thời gian cha mẹ tìm câu trả lời thích hợp.

Vấn đề kích thích trẻ hỏi là cách tuyệt vời nhất để nuôi dưỡng tính ham học hỏi của con. Thêm nữa, chính sự quan tâm và đồng hành cùng con khám phá thế giới xung quanh sẽ là món quà vô giá để nuôi dưỡng lòng tự tôn của con, giúp trẻ nhận thấy được mình đang sống trong tình yêu mến sâu sắc của bố mẹ.